Stara Karczma w Jeleśni przechodzi remont dachu – zabytek odzyskuje dawny blask

Jedna z najstarszych i najbardziej charakterystycznych karczm w tej części Europy – Stara Karczma w Jeleśni – przechodzi obecnie remont dachu. Prace konserwatorskie mają na celu zachowanie oryginalnego, drewnianego charakteru budynku, który od wieków stanowi nieodłączny element historii i kultury regionu.

Karczma, wzniesiona z drzewa modrzewiowego, zachwyca tradycyjną konstrukcją zrębową oraz ogromnym łamanym dachem polskim krytym gontem, zdobionym charakterystycznymi dymnikami. To właśnie ten dach, jeden z najbardziej rozpoznawalnych elementów budowli, przechodzi obecnie niezbędne prace zabezpieczające i renowacyjne.

Historia Starej Karczmy sięga czasów Mikołaja Komorowskiego, który w 1608 roku założył w Jeleśni folwark. Choć dokładna data budowy karczmy pozostaje nieznana, wiadomo, że od wieków służyła miejscowej ludności oraz podróżnym przemierzającym szlak handlowy z Żywca na Słowację. Położona przy skrzyżowaniu dróg, nieopodal kościoła św. Wojciecha, była centrum życia społecznego i gospodarczego wsi.

W jej wnętrzu zachowała się tradycyjna izba szynkowna, gdzie górale zasiadali przy prostych stołach, świętując wesela, odpusty czy targi. Karczmarz pełnił rolę nie tylko gospodarza, lecz także pośrednika przy werbunku do pracy, a studnia przed budynkiem dostarczała wody dla podróżnych i ich koni.

Na przestrzeni wieków karczma przechodziła wiele przemian. W okresie zaboru austriackiego była własnością Habsburgów, a pod koniec XIX wieku uległa wpływom kuchni wiedeńskiej, by w Drugiej Rzeczypospolitej powrócić do góralskich tradycji kulinarnych. W jej progach bywali zarówno mieszkańcy, jak i podróżni, żołnierze, handlarze, a nawet znani zbójnicy – Wojciech Mizia czy Fiodor Proćpok. Z kolei poeta Jalu Kurka czerpał z jej atmosfery inspirację dla swojej twórczości.

Choć II wojna światowa przyniosła zniszczenia, w latach 60. XX wieku karczmę odrestaurowano, wykorzystując m.in. elementy z krakowskich Sukiennic.

Dziś Stara Karczma nie tylko przypomina o dawnych czasach, ale nadal pełni funkcję gościnną – przyciąga turystów, pielgrzymów i miłośników historii. Trwający remont dachu ma na celu zapewnienie, by ten bezcenny zabytek przetrwał kolejne pokolenia, pozostając żywym świadectwem góralskiej tradycji i rzemiosła ciesielskiego.