Ślemień: Historyczny Ośrodek Żywiecczyzny i Zabytki Dawnej Techniki

Ślemień, malownicza wieś położona w dolinie Łękawki, pomiędzy wzgórzami Beskidu Małego a Pasmem Pewelskim, jest jedną z najważniejszych miejscowości regionu Żywiecczyzny. Historia tej miejscowości sięga średniowiecza, a jej rozwój ściśle związany jest z właścicielami tych ziem, rodami Komorowskich i Wielopolskich.

W połowie XVI wieku Ślemień został zakupiony przez Komorowskich, którzy kontrolowali większość Żywiecczyzny. Na początku XVII wieku, po podziale majątku Komorowskich, powstało kilka niezależnych państw, w tym państwo ślemieńskie. Miejscowość zaczęła wówczas odgrywać ważną rolę jako ośrodek administracyjny i gospodarczy. Na jej terenie powstał dwór właścicieli, który był centralnym punktem życia lokalnego.

W drugiej połowie XVII wieku Ślemień przejęła rodzina Wielopolskich, która kontynuowała rozwój gospodarczy wsi. Hieronim Wielopolski, żyjący w XVIII wieku, był najbardziej aktywnym przedstawicielem rodu w kwestiach ekonomicznych. To właśnie on zainicjował budowę huty żelaza w Ślemieniu, co było jednym z ważniejszych przedsięwzięć gospodarczych w regionie. Wielki piec, zbudowany w centrum miejscowości, wykorzystywał rudę darniową oraz węgiel drzewny do produkcji żelaza. Wokół huty powstały inne zakłady przemysłowe, takie jak fryszerski zakład obróbki żelaza, piła oraz warzelnia soli.

Niestety, w 1780 roku wielki piec uległ zniszczeniu na skutek pożaru i nigdy nie został odbudowany. Pomimo tego, kamienna budowla pieca przez długi czas pozostawała świadkiem minionej świetności Ślemienia. Choć próbowano ją wysadzić podczas I wojny światowej, przetrwała te próby i dzisiaj stanowi ważny zabytek staropolskiej techniki.

Ślemień to miejsce, które dzięki swojej bogatej historii i dziedzictwu gospodarczemu, pozostaje jednym z kluczowych punktów na mapie Żywiecczyzny. Jego przeszłość, związana z działalnością huty żelaza i rządami znaczących rodów szlacheckich, wciąż jest żywa w lokalnej świadomości, a ruiny wielkiego pieca są przypomnieniem o dawnych czasach świetności.